Co to jest pH i czemu trzeba je kontrolować?
Co to jest "oszczędna" lampa wyładowcza CFL?
Co to jest promieniowanie fotosyntetycznie czynne?
Co to jest pH i czemu trzeba je kontrolować?
Wartość pH oznacza kwasowość, a sam skrót pochodzi z języka angielskiego – potential of Hydrogen = „potencjał wodorowy“. Wartość pH roztworu do nawożenia i podłoża do uprawy ma wyraźny wpływ na zdolność roślin do pobierania składników odżywczych. W przypadku konopi ważne jest, aby pH by zawierało się w granicach 5,8 - 6,8. W tym przedziale zdolność roślin do pobierania wszystkich składników odżywczych jest najbardziej wyrównana. Przy niższych wartościach pH u roślin obserwuje się lepsze przyswajanie fosforu i potasu. Dlatego korzystne jest obniżenie wartości pH w okresie kwitnienia w stosunku do tej wartości, którą utrzymujemy w fazie wzrostu.
Regulacja pH
Kwasowość roztworu do nawożenia należy zwykle zmniejszać, ponieważ czysta woda ma pH na poziomie 7. Szereg roślin wymaga niższej wartości pH. Konopie najlepiej pobierają składniki odżywcze przy pH w granicach 5,8 - 6,8. Do zmniejszania wartości pH stosuje się kwas azotowy w fazie wzrostu i kwas fosforowy w fazie kwitnienia. Można również wykorzystać kwas cytrynowy, i to podczas całego cyklu uprawy. Jeżeli z jakiegoś powodu potrzebujecie zwiększyć wartość, to zaleca się zastosować wodorotlenek potasu.
Co to znaczy EC?
Electric conductivity = przewodność elektryczna, czyli wskaźnik, który mówi nam o stężeniu składników odżywczych w roztworze. Im wartość EC jest większa, tym więcej składników odżywczych zawiera roztwór w postaci substancji przewodzących prąd elektryczny. Każdy plantator powinien znać wartość EC czystej wody, którą stosuje do przygotowania roztworu do uprawy. Przeciętnie dla czystej wody wartość ta wynosi około EC = 0,3 mS/cm3, ale jeżeli dla czystej wody wartość ta osiągnie EC = 0,5 mS/cm3, to oznacza, że mamy do czynienia z taką ilością substancji, która może już negatywnie wpłynąć na wyniki naszych ogrodniczych starań. W takim przypadku trzeba się zastanowić nad wprowadzeniem jakiegoś systemu filtrowania i uzdatniania wody. Wartości EC nie sumuje się. Tak więc, jeżeli chcecie uzyskać przy przygotowywaniu roztworu do uprawy wartość EC = 1,4 mS/cm3, to oznacza to, że po dodaniu nawozów do wody końcowa wartość EC powinna wynosić właśnie 1,4 mS/cm3. EC czystej wody nie dolicza się. Wartość EC najlepiej jest mierzyć specjalnym przyrządem do pomiaru EC.
Co to jest hydroponika?
Hydroponika oznacza prowadzenie uprawy w samej tylko wodzie, w której są rozpuszczone substancje odżywcze. W takim systemie rośliny rosną szybciej, lepiej się rozwijają i są mniej podatne na choroby. Gdyby padło pytanie, kto odkrył tę metodę, to można powiedzieć, że ten wynalazek ma już tysiące lat. Ta metoda była wykorzystywana już w starożytnym Egipcie. Od tego czasu wiele się zmieniło dzisiaj na rynku funkcjonuje wiele systemów hydroponicznych, od doniczek aż po systemy z automatycznym nawadnianiem. Przy uprawie hydroponicznej nie korzysta się z substratów gleby, tylko z nieorganicznych materiałów obojętnych, które zapewniają miejsce dla korzeni i stanowią oparcie dla roślin. Po prostu rośliny trzeba najpierw w czymś zasadzić, żeby potem można je było zalewać… Krótko mówiąc potrzebne jest medium, które nie zawiera żadnych substancji odżywczych, ale jest dobrze przepuszczalne dla wody. Takim medium są opisane dalej produkty.
Co to jest lampa sodowa?
Oznaczenie HPS (HighPressureSodium) dotyczy wysokociśnieniowych sodowych lamp wyładowczych. Długość fali wytwarzanego i wykorzystywanego promieniowania świetlnego o największym natężeniu zawiera się w przedziale 560 -850 nm, czyli dotyczy częstotliwości 380 -530 THz – tzw. światła czerwonego/żółtego. Ta część spektrum wytwarzanego światła jest niezbędna dla utworzenia kwiatów. Z lamp sodowych można korzystać również po fazie wzrostu, w czasie całego cyklu uprawy. Ze względu na duży udział światła czerwonego w tym spektrum może dojść do uzyskania przez rośliny większej wysokości – łodygi są cieńsze i dłuższe. Jeżeli pozostawicie rośliny w fazie wzrostu przez nie więcej, niż 10 dni, to lampa HPS wystarczy Wam spokojnie do fazy wzrostu i do fazy kwitnienia.
Lampy sodowe z większym udziałem niebieskiego światła.
Oznaczenie Planta Star, Lightingflower, Grolux, itp. dotyczy lamp emitujących kombinację spektrum światła związanego z dwoma wcześniejszymi typami lamp, czyli, że można je stosować zarówno podczas wzrostu, jak i kwitnienia. W praktyce są to sodowe lampy wyładowcze, których spektrum światła jest przesunięte tak, aby zawierało większy udział światła niebieskiego, które jest korzystne do wzmocnienia struktury roślin. Osobiście preferuję zastosowanie lamp MH do wzrostu i HPS do kwitnienia. Lampy MIX nie osiągają takiego poziomu czerwonego światła, jak sodowe, ani niebieskiego światła, jak lampy MH. Jeżeli planujecie fazę wzrostu dłuższą od 10-14 dni i nie chcecie zainwestować w dwa rodzaje lamp wyładowczych, to wybór lamp MIX jest najlepszą opcją. Można z nich skorzystać również w przypadku, gdy przestrzeń przeznaczona pod uprawę jest niska. Pod lampami wyładowczymi MIX osiągną trochę mniejszą wysokość, niż pod klasycznymi lampami typu HPS.
Co to jest lampa halogenowa?
Te lampy mają oznaczenie MH (z angielskiego Metal Halide). Emitują najwięcej użytecznego światła o długości fali około 400 - 500 nm i częstotliwości 500 - 700 THz. Dają światło niebieskie albo białe i doskonale nadają się do fazy wzrostu roślin. Lampy MH powodują wzmocnienie się roślin – łodygi są grubsze, liście większe i ogólnie rośliny nie rosną zbyt wysokie. Lampy halogenowe nie wytwarzają światła, które jest niezbędne do utworzenia kwiatów. Ich przydatność do fotosyntezy jest stosunkowo wysoka. Około jedna trzecia emitowanego światła jest aktywna w procesie fotosyntezy.
Co to jest "oszczędna" lampa wyładowcza CFL?
Jest to niskociśnieniowa rtęciowa lampa wyładowcza, która działa na takiej samej zasadzie, jak klasyczna, liniowa lampa fluorescencyjna. Szklana rura jest napełniona argonem i parami rtęci. Podgrzewane elektrody inicjują wyładowanie w gazie, które jednak w głównym stopniu jest źródłem niewidzialnego promieniowania UV. Dlatego ścianki rury pokrywa się luminoforem, który pochłania promieniowanie UV i sam staje się źródłem światła widzialnego. Elementem tych źródeł światła jest starter i dławik, które umieszcza się wewnątrz samej lampy w jej trzonku. Wydajność lamp CFL waha się w granicach 50 -100 lm/W.
Bezsporną zaletą lamp CFL jest fakt, że wydzielają one o wiele mniej ciepła tak, że można zbliżyć do roślin nawet na odległość kilku centymetrów. Ta możliwość nie oznacza jednak, że jest to absolutnie konieczne. Emitowany strumień światła jest zwykle nieco mniejszy, niż dla wysokociśnieniowych lamp wyładowczych i lamp typu MH. Za zaletę należy uznać zintegrowanie startera i dławika z lampą – do uruchomienia źródła światła potrzeba jeszcze tylko odbłyśnika i przewodu zasilającego. W praktyce oszczędne lampy wyładowcze sprawdziły się przede wszystkim w pomieszczeniach o słabszej wentylacji (problem z podwyższoną temperaturą i do oświetlania roślin macierzystych i ich klonów. Również oszczędne lampy wyładowcze produkuje się w wersjach do fazy wzrostu (Grow), kwitnienia (Bloom) i do obu faz razem (Dual). Dla potrzeb plantatorów INDOOR w lampach CFL istotny jest jeszcze jeden fakt. Świetlówki przeznaczone do uprawy roślin emitują 100% promieniowania aktywnego w procesie fotosyntezy (FAR).
Co to jest promieniowanie fotosyntetycznie czynne?
Promieniowanie/radiacja czynna fotosyntetycznie FAR (z angielskiego PAR – Photosynthetically Active Radiation), to światło, z którego korzystają rośliny w procesie fotosyntezy. Mówiąc po prostu jest to światło, które widzą rośliny. Mieści się on w zakresie długości fali 400 -700 nm. Natężenie oświetlenia jest podawane, jako FAR na metr kwadratowy (W/m2 FAR). Do obliczania FAR w W/m2 potrzebna nam jest moc źródła światła FAR w watach (W FAR) i całkowity emitowany strumień świetlny w lumenach. Dane o wielkości strumienia światła FAR nie są podawane dla większości źródeł światła, ale dla upraw przy sztucznym oświetleniu jest to bardzo ważny parametr.
Jakie wybrać oświetlenie?
Ponieważ nie można stworzyć uniwersalnego wzoru do obliczenia odległości źródła światła, która zapewnia wymagane do uprawy natężenie oświetlenia, to podamy tutaj orientacyjną tabelkę wykorzystującą wzory ze szkoły podstawowej.
Ponownie podkreślam, że poniższe dane trzeba traktować, jako orientacyjne a obliczeń nie można powielać dla każdego miejsca uprawy.
Wartości wyjściowe:
- Oświetlana powierzchnia 1x1m;;
- Lampa wyładowcza HPS Sunmaster 400W, 55000 lm;
- Strumień światła emitowany przez lampę w zakresie kąta 120° z największą intensywnością;
- Świetlistość w kandelach cd = 55000 lm/12,57 sr = 4375 cd;
- α = 60°, β = 30°;
- Zależnie od wielkości kątów i długości boków wychodzi, że h = 0,29 m i c = 0,58 m.
- Natężenie oświetlenia bezpośrednio pod lampą E1= 4375 cd : 0,292 = 52021 lx;
- Natężenie oświetlenia z boków jest zwykle o 30% mniejsze E2 = 36414 lx..
- Dla pewności te dwa wyniki trzeba jeszcze zmniejszyć o 30%, żeby uwzględnić straty spowodowane wydostawaniem się światła poza założony kąt i jakością odbłyśnika.
- E1 = 36414 lx, E2 = 25490 lx.
- Średnie natężenie oświetlenia wynosi 30952 lx na powierzchnię 1m2, gdy lampa wyładowcza 400W HPS wisi 29 cm nad roślinami, co odpowiada 80 W/m2 FAR.
Natężenie oświetlenia 80 W/m2 FAR jest wystarczające, co potwierdza, że lampa 400W HPS wystarcza w zupełności do oświetlenia 1m2. Dla pewności należy podkreślić, że niedostateczny współczynnik odbicia ścian może zmniejszyć natężenie oświetlenia nawet o 50%, zamiast wspomnianych 30% (punkt 3). Zamiast 80 W/m2 FAR otrzymalibyśmy tylko 57 W/m2 FAR. Jak widać dobry odbłyśnik i folia odblaskowa mają rzeczywiście duży wpływ na poziom oświetlenia.
Orientacyjną dawkę FAR w ustalonych odległościach od konkretnych lamp można znaleźć wewnątrz książki.
Jak często podlewać?
Proste pytanie, na które jednak wcale nie ma prostej odpowiedzi. Już na wstępie tego rozdziału stwierdzono, że podlewanie jest bardzo delikatną sprawą. Częstotliwość podlewania i ilość zalewy wyraźnie zależy od następujących czynników:
- Wielkość roślin;
- Wielkość pojemnika do uprawy;
- Temperatura powietrza ;
- Wilgotność powietrza;
- Parametry podłoża w plantacji (nasiąkliwość).
Rośliny należy podlewać okresowo – okazało się, że lepiej jest podlewać częściej przy zachowaniu mniejszych dawek. Jak sami widzicie ilość czynników wpływających na częstotliwość i ilość zalewy przy podlewaniu jest bardzo duża. Dlatego też duże jest ryzyko, że przy zalecaniu konkretnych dawek i częstotliwości podlewania może dojść do wielkiego nieporozumienia, czyli że otrzymalibyście błędną radą wpływającą negatywnie na wzrost roślin. Należy raczej kierować się kryterium zapewnienia właściwej wilgotności podłoża w plantacji